1. ความหมายของการล้มกีฬา
“การล้มกีฬา” (match‑fixing หรือ intentional underperformance) คือ พฤติกรรมที่นักกีฬา ผู้ตัดสิน หรือบุคลากรกีฬามีข้อตกลงล่วงหน้า ให้การแข่งขันไม่ตรงไปตามผลลัพธ์ตามปกติ เพื่อผลประโยชน์ เช่น การรับเงิน ทรัพย์สิน หรือผลประโยชน์อื่นเพื่อให้การแข่งขันออกมาในรูปแบบที่ต้องการ
2. กฎหมายและบทลงโทษ
ภายใต้ พระราชบัญญัติส่งเสริมกีฬาอาชีพ พ.ศ. 2556 ได้ระบุมาตราที่เกี่ยวข้องดังนี้
-
มาตรา 64 ระบุว่า ผู้ให้, ขอให้ หรือรับผลประโยชน์ใดๆ เพื่อจูงใจให้นักกีฬาอาชีพ “ล้มกีฬา” มีโทษจำคุกสูงสุดไม่เกิน 5 ปี หรือปรับตั้งแต่ 200,000–500,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
-
มาตรา 67 สำหรับผู้ตัดสินที่รับหรือยอมรับผลประโยชน์เพื่อตัดสินไม่ตรงความจริง มีโทษจำคุก 1–10 ปี หรือปรับ 300,000–600,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
3. การกำหนดแนวทางเชิงบังคับ
การกีฬาแห่งประเทศไทย (กกท.) ร่วมกับสมาคมกีฬาอาชีพต่างๆ กำหนดกติกาแข่งขันกีฬาอาชีพที่ระบุแนวทางป้องกันการล้มกีฬา รวมถึงบทลงโทษหากมีเหตุการณ์ขึ้น โดยบังคับใช้ในกีฬาที่ได้การรับรอง เช่น การแข่งขันรถยนต์/มอเตอร์สปอร์ตระดับชาติ
ระบบเฝ้าระวังและตรวจสอบ
-
มีการแต่งตั้ง คณะกรรมการเฉพาะกิจ สําหรับตรวจสอบการแข่งขัน รวมถึงเฝ้าระวังพฤติกรรมที่อาจบ่งชี้ว่ามีการล้มกีฬา
-
มีการติดตั้ง กล้องวงจรปิดหลายจุดภายในสนาม เพื่อใช้เป็นหลักฐาน และตรวจสอบย้อนหลังได้ หากสงสัยว่ามีพฤติกรรมผิดปกติหรือการล้มการแข่งขัน
4. แนวทางป้องกันการล้มกีฬา
✅ แนวทางเชิงองค์กร
-
สร้าง วัฒนธรรมต่อต้านการทุจริตในกีฬา โดยองค์กร เช่น กกท. และสมาคมกีฬา ประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่อง
-
จัดให้มี ช่องทางร้องเรียนอย่างปลอดภัย (whistle‑blower) ที่ไม่เปิดเผยตัวตน เพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องหรือผู้พบเห็นสามารถแจ้งข้อมูลได้โดยไม่ต้องกลัวผลกระทบ
✅ แนวทางเชิงเทคนิค/การแข่งขัน
-
ติดตั้งกล้องวงจรปิด หลายมุมในสนามแข่งขัน รวมทั้งมุมที่จับพฤติกรรมของผู้ตัดสินและนักกีฬา
-
ใช้ คณะกรรมการตรวจสอบพฤติกรรมแข่งขัน ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการแข่งขัน เพื่อรวบรวมหลักฐานที่อาจบ่งชี้พฤติกรรมผิดปกติ
✅ แนวทางกฎหมาย
-
ให้ความรู้เรื่องกฎหมายและบทลงโทษ เช่น มาตรา 64 และ 67 แก่นักกีฬา บุคลากร และผู้เกี่ยวข้อง
-
ต้องมี มาตรการบังคับใช้บทลงโทษที่ชัดเจนและโปร่งใส ทั้งทางวินัย สัญญา และทางอาญา
✅ แนวทางส่งเสริมคุณธรรม
-
จัด การอบรม/สัมมนาด้านจริยธรรมกีฬา สำหรับนักกีฬา ผู้ฝึกสอน ตำรวจสนาม ผู้ตัดสิน และเจ้าหน้าที่
การล้มกีฬาไม่เพียงแต่สร้างความเสียหายต่อความเชื่อมั่นของผู้ชมและสังคม แต่ยังเป็นการละเมิดกฎหมายกีฬา หากตรวจสอบพบผู้กระทำ กกท. มีกรอบแนวทางป้องกันตั้งแต่ระดับนโยบาย ระเบียบการแข่งขัน ระบบตรวจสอบ และบทลงโทษทางอาญา การดำเนินงานเชิงรุก เช่น การติดตั้งกล้องวงจรปิด การตั้งคณะกรรมการตรวจสอบ และการสร้างวัฒนธรรมที่ไม่ยอมรับการทุจริต จะช่วยให้วงการกีฬาของไทยแข็งแรง โปร่งใส และเปี่ยมคุณค่า